Czym skóra noworodka i niemowlęcia różni się od Twojej? Jak o nią dbać i jakich kosmetyków używać by była zdrowa? Jak zapewnić jej odpowiednie nawilżenie?
Ponad 50% noworodków ma problemy skórne, takie jak pieluszkowe zapalenie skóry, wyprysk łojotokowy, przesuszenia czy potówki. To dlatego, że skóra noworodków może łatwo wysychać, a ilość wydzielanego sebum mocno się waha. Dlatego tak ważna jest odpowiednia pielęgnacja i dobór właściwych środków do pielęgnacji.
Dlaczego skóra noworodka potrzebuje wyjątkowej pielęgnacji?
Skóra noworodka jest bardzo delikatna i cienka – nawet 5 razy cieńsza niż u dorosłych. Jest także niedojrzała. Pokrywający skórę płaszcz hydrolipidowy jest jeszcze słabo rozwinięty, jego zdolności ochronne są znacznie niższe, a podatność naskórka na utratę wody większa niż u dorosłych. Naczynia krwionośne w skórze noworodka są rozszerzone, a gruczoły potowe niedojrzałe. W konsekwencji tego skóra noworodka nie zapewnia odpowiedniej termoregulacji. Dlatego noworodek jest bardziej narażony zarówno na przegrzanie, jak i wychłodzenie organizmu. Skóra maleństwa słabiej produkuje też melaninę, więc jest niemal pozbawiona zabezpieczenia przed szkodliwym działaniem promieniowania UV.
Jaki wpływ ma kąpiel na skórę noworodka? Wyniki badań
Jak sprawdzono w badaniach, nawodnienie warstwy rogowej naskórka noworodka bardzo spada po 10 minutach kąpieli w wodzie, a następnie osuszeniu ręcznikiem i 15 – minutowej ekspozycji przy 30–45% wilgotności powietrza. W badaniach wpływu rutynowej pielęgnacji skóry na rozwój egzemy wykazano, że wczesne wprowadzenie delikatnej pielęgnacji skóry, która obejmowała rutynowe stosowanie emolientu doprowadziło do znacznego zmniejszenia rozwoju egzemy.
Jak często kąpać noworodka?
Zalecenia jak kąpać noworodka (a zwłaszcza jak często) różnią się w zależności od kraju i nie ma jednego ustalonego schematu. Na przykład w Japonii wiele noworodków kąpie się codziennie. Z drugiej strony noworodki w Europie czy USA coraz częściej kąpie się 2–3 razy w tygodniu, aby zapobiec nadmiernemu wysuszeniu skóry.
Gdy rutynowa kąpiel rozpoczyna się w 7. dobie życia, obserwacje wskazują, że bariera skórna i jej adaptacja do środowiska nie wydają się cierpieć z tego powodu. Wpływ różnych środków myjących na skórę noworodka nie został dokładnie przebadany, jednak wiadomo, że mydła alkaliczne mogą zwiększać pH skóry niemowląt, zaburzając przy tym rozwój i funkcję płaszcza ochronnego na skórze. Używanie łagodnych płynnych środków czyszczących lub syndetów jest dla skóry lepsze – wydaje się podobne do użycia zwykłej wody.
Istnieją dowody na to, że kąpiel jest lepsza niż mycie i że dodanie syndetów lub płynnych środków do czyszczenia niemowląt może być lepsze niż kąpiel w samej wodzie.
Jak dbać o suchą skórę noworodka i niemowlaka?
Skóra małych dzieci ma tendencję do przesuszania się. Może tak być nawet przez pierwsze trzy lata życia. Zwykle jest to stan fizjologiczny, którego przyczyną jest wspomniana już niedojrzałość bariery lipidowej, która w niedostatecznym stopniu chroni skórę przed utratą wilgoci. W tym czasie wymaga ona regularnego nawilżania i natłuszczania.
Jak pielęgnować skórę noworodka? Kilka zasad
Im młodsze jest dziecko, tym jego skóra jest delikatniejsza. Dlatego dla uzupełnienia codziennej pielęgnacji warto pamiętać o kilku dodatkowych zasadach.
- Częstotliwość oczyszczania skóry w zależności od kultury i potrzeb. Najlepiej 1-2 razy w tygodniu, a częściej jeśli jest to konieczne. Pełna kąpiel wydaje się lepiej tolerowana przez skórę, niż mycie gąbką / szmatką. Z czasem częstotliwość kąpieli może wzrosnąć ze względu na większą aktywność dziecka i narażenia na zabrudzenia.
- Produkty do mycia skóry zwykle zawierają środki powierzchniowo czynne, które podczas płukania usuwają brud i zanieczyszczenia. Ponieważ emulgują lipidy, środki powierzchniowo czynne mogą uszkodzić lipidy warstwy rogowej skóry, zwiększając przepuszczalność skóry i powodując jej podrażnienie. Zalecenia dotyczące kąpieli niemowląt obejmują stosowanie bardzo delikatnych, płynnych produktów, minimalizując ich ilość, dokładne płukanie i unikanie „nadmiernej kąpieli” (tj. wielokrotnych ekspozycji w krótkim okresie).
- Oczyszczanie okolicy pieluchy. Skórę pod pieluszką można czyścić miękką szmatką i balsamem typu olej w wodzie, który pomaga w usuwaniu zabrudzeń. Co ciekawe, sama woda może nie być najlepszym rozwiązaniem. Według badań oczyszczanie chusteczkami z miękkiego materiału wodą i zmiękczającymi środkami myjącymi doprowadziło do zmniejszenia podrażnień skóry w populacji ogólnej i dzieci atopowych w porównaniu do czyszczenia myjką i wodą.
- Chusteczki o dobrym, delikatnym składzie dla niemowląt są odpowiednie i skuteczne do pielęgnacji skóry pod pieluszką. Wycieranie nimi (chusteczkami ze środkami myjącymi i / lub emolientami) spowodowało znacznie mniejszy rumień i szorstkość w porównaniu z wodą i bawełnianą myjką lub wacikiem (zarówno u zdrowych niemowląt jak i niemowląt z medycznie potwierdzonym atopowym zapaleniem skóry). Mokre chusteczki powinny zawierać tylko niezbędne składniki i być wolne od alkoholu (z wyjątkiem łagodnych alkoholi, takich jak alkohole benzylowe) / metylochloroizotiazolinonu / metyloizotiazolinonu, substancji zapachowych i składników o znanym działaniu drażniącym lub cytotoksycznym.
- Kremy do przewijania. Unikaj tych o silnym zapachu lub zawierających typowe uczulacze, takie jak, barwniki lub liczne konserwanty. Kremy z tlenkiem cynku zwykle działają lepiej. Lanolina jest potencjalnym środkiem uczulającym, ale często jest dodawana do takich kremów i bywa trudna do uniknięcia. Unikaj stosowania miejscowych maści z antybiotykami, chyba że zaleci Ci to lekarz.
- Odzież / tkaniny dla niemowląt: ubranka dziecka powinny być wykonane z miękkich, miłych w dotyku tkanin, podobnie jak pościel, kocyk, ręczniki czy chusty. Unikaj detergentów do prania zawierających substancje zapachowe. Rozważ dodatkowe płukanie, aby całkowicie usunąć detergent po zakończeniu cyklu prania. Płynne detergenty często łatwiej rozpuszczają się w pralce. Unikaj stosowania środków zmiękczających tkaniny.
- Środki czyszczące: idealny środek czyszczący dla maluchów ma neutralne pH, jest bezzapachowy, nie zawiera barwników, nie zawiera kontrowersyjnych konserwantów i jest bardzo delikatny. Unikaj tych o wysokim pH czy mocnym zapachu.
Czym nawilżać skórę noworodka?
W pierwszych miesiącach warto używać oliwki, później może być ona już zbyt dużym obciążeniem dla skóry. Oliwkę stosuj zawsze po kąpieli, w przeciwnym razie wybierz balsam lub mleczko do ciała. W nawilżaniu skóry maluszka pomocne są również emolienty. Są to specjalne składniki i kosmetyki zapewniające odpowiedni poziom nawilżenia i natłuszczenia skóry. Emolienty tworzą na powierzchni skóry barierę ochronną, która zatrzymuje wodę w naskórku. Mogą mieć różną postać od kosmetyków do kąpieli, po kremy i emulsje.
Krem ochronny do twarzy i ciała
W okresie jesienno-zimowym warto zaopatrzyć się także w bezwodny krem ochronny, który będzie można bezpiecznie stosować w czasie niskich temperatur.
Polecam Wam krem ochronny dla dzieci marki Iossi Lawenda Rumianek, który ma delikatną konsystencję musu, choć w składzie znalazły się same oleje. Wszystkie składniki kremu są naturalne, a ok. 85% z nich pochodzi z certyfikowanych upraw. Krem dobrze natłuszcza, pielęgnuje i wygładza suchą skórę. Do tego pięknie pachnie! Przyznaję, że nakładam go także na noc na twarz dzieci właśnie ze względu na cudowny zapach rumianku i lawendy (pochodzący oczywiście z naturalnych olejków eterycznych). Pomimo dość intensywnego zapachu, nie powoduje podrażnienia delikatnej, przesuszonej i popękanej skóry mojej kilkumiesięcznej córki. Jej skóra po użyciu kremu jest uspokojona i wygładzona, a przesuszenia się zmniejszają. Krem też dobrze chroni przed jesiennym wiatrem i chłodem.
Składniki: masło shea, olej konopny, ekstrakt z nagietka w oleju z pestek winogron, olej jojoba, olej rydzowy, masło kakaowe, naturalna witamina E, olejek eteryczny z lawendy, olejek eteryczny z rumianku, olejek eteryczny z drzewa różanego, olej copaiba.
Olejek do masażu
Dotyk jest bardzo ważny dla prawidłowego rozwoju dzieci, dlatego staram się stosować masaże (choćby krótkie) po kąpieli dzieci. Idealnym olejkiem do masażu okazał się relaksujący olejek dla dzieci i niemowląt od Iossi. Co ważne, można go używać już od 1. dnia życia dziecka. Sprawdzi się równie dobrze dodany do wody w wannie / wanience.
Olejek ma bardzo relaksujący, ziołowy zapach – rumianek i lawenda są idealną kompozycją zapachową na dobry sen. Relaksują nie tylko niemowlaka, ale przy okazji także rodzica 😉 Olejek jest w 100% naturalny i aż 99,5% organiczny. Jest delikatny, idealny do codziennej pielęgnacji skóry niemowląt i starszych dzieci. Jego skład oparty jest o olej migdałowy, który jest idealnym olejem do pielęgnacji skóry najmłodszych – noworodków i niemowlaków, również tych ze skłonnościami do alergii. Olejek ma lekką konsystencję i dobrze się wchłania. Skutecznie nawilża, natłuszcza przesuszoną skórę.
Składniki: organiczny olej migdałowy, organiczny olej jojoba, olejek eteryczny z lawendy i rumianku, naturalna witamina E.
Jeśli obawiasz się reakcji Twojego maluszka na olejki eteryczne, w ofercie Iossi jest też dostępny olejek w wersji bezzapachowej. Produkty do pielęgnacji skóry niemowląt znajdziesz na tej stronie.
O kosmetykach Iossi pisałam także tutaj.
Źródła:
- Newborn infant skin: Physiology, development, and care; Marty O.Visscher, Ralf Adam, Susanna Brink, Mauricio Odio; Clinics in Dermatology Volume 33, Issue 3, May–June 2015, Pages 271-280
- 2. Newborn skin care; Jonathan A.Dyer, Seminars in Perinatology, Volume 37, Issue 1, February 2013, Pages 3-7
